5. SINIFLARDA YABANCI DİL EĞİTİMİ
5.sınıfın yabancı dil dersi ağırlıklı hale getirilmesinin zorluklarını, risklerini ve alternatiflerini analiz çalışmamızı açıkladık
Eğitim-Bir-Sen ve Memur-Sen Kırşehir Şube Başkanı Oktay CECECİ, ders saatlerini artırmanın yabancı dil öğretimi sorununu çözme yöntemi olarak görülmemesi gerektiğini ifade ederek, “Ders saatlerinde, haftalık ders programında yabancı dil derslerinin artırılmasının üreteceği diğer sorunlara gözümüzü kapatmamızı kimse beklemesin. Bunu sendikacı olarak da, eğitimci olarak da, veli olarak da yapamayız, yapmayız. Bu yüzden, Eğitim-Bir-Sen olarak, ‘Beşinci Sınıfın Yabancı Dil Dersi Ağırlıklı Hale Getirilmesi: Zorluklar, Riskler ve Alternatifler’ başlıklı bir analiz çalışması yaptık. Bu çalışmanın önemli içeriklerini, başlıklarını kamuoyuyla paylaşarak ‘yeniden ve birlikte düşünelim’ çağrısı yapıyoruz” dedi.
CEBECİ, Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi (EBSAM) tarafından hazırlanan “Beşinci Sınıfın Yabancı Dil Dersi Ağırlıklı Hale Getirilmesi: Zorluklar, Riskler ve Alternatifler” başlıklı analiz çalışmasının ana başlıklarını açıkladı.
CEBECİ: “‘Her şeyin başı eğitim’ ifadesini hem fikri ve hem de fiili düzlemde sıklıkla vurgulayanların çoğunlukta olduğu Türkiye’de, eğitimle ilgili gündemin boş kalmasının mümkün olmadığını belirten CEBECİ, “Ders kitaplarından ders saatlerine, öğretmen atamalarından öğretmen ihtiyacına, müfredattan ders programlarına birçok başlık şu veya bu şekilde kamuoyu gündeminde tartışma zemini oluşturdu, oluşturuyor. Eğitim hizmeti sunan kamu görevlilerinin hakkını, hukukunu koruyan yetkili sendika kimliğinin yanında, eğitim alanına dönük bilimsel çalışmalarımız ve yayınlarımızla da akademik üretim merkezi olma özelliğimizin Eğitim-Bir-Sen olarak bize yüklediği sorumluluklar var. Başlığında ya da içeriğinde eğitimin, öğretimin, öğretmenlerin, öğrencilerin, eğitim çalışanlarının olduğu her konuya etkin özne sıfatıyla müdahil, paydaş olduk. “
Vatandaşlarına yeterli düzeyde yabancı dil öğretemeyen, öğrenme motivasyonu üretemeyen fiili bir durum var
Yıllardır süregelen ‘neden yabancı dil öğretemiyoruz’ ya da ‘yabancı dili neden öğrenemiyoruz’ tartışmasının, ‘5. sınıfın yabancı dil dersi ağırlıklı olması’ hedefini içeren söz konusu açıklamayla yeni bir boyut kazandığını kaydeden CEBECİ, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yabancı dil konusundaki sıkıntının kaynağı ‘sistemin yetersizliği mi, öğrencilerin isteksizliği mi’ sorusuna yönelik netlik ve asgari müşterek sağlayacak bir cevap henüz ortada yok. Buna rağmen, yeni bir düzlem ve yöntem oluşturma iradesi ortaya konulmuştur. Eğitim sisteminin bütün bileşenlerini, ilgili ve yetkililerini, öğrencileri, programları, ders kitaplarını, haftalık ders saatlerini az ya da çok, olumlu ya da olumsuz bir şekilde etkileyecek bu iradenin risklerini ve tehditlerini, fırsat ve imkânlarını analitik bir bakışla ortaya koymak durumundayız. Biz, eğitimin bütün konularına bu çerçeveyle yaklaşıyor; yabancı dil öğretimine de, yabancı dil öğrenmeye de bu zeminde bakıyoruz. Vatandaşlarına yeterli düzeyde yabancı dil öğretemeyen, öğrenme motivasyonu üretemeyen fiili bir durum var.”
Sorun, ders saatini artırmakla çözülecekmiş gibi görünmüyor
“Ders saatini artırarak çözülecekmiş gibi görünen bir sorun yok ortada” diyen CEBECİ, “Türkiye’nin yabancı dil dersine ayırdığı ders saati oranı, OECD ülkeleri ortalamasının üzerindedir. Başka bir deyişle, Türkiye’nin yabancı dil öğretimi için ayırdığı süre genel olarak diğer ülkelerle uyumludur. Dolayısıyla, öğrencilerin yabancı dil düzeylerine ilişkin başarı/başarısızlık, tek başına ders saatleriyle ilişkili görünmemektedir. Ders saatlerini artırmak da, yabancı dil öğretimi/öğrenimi sorununu çözme yöntemi olarak görülmemelidir.
Türkiye’nin yabancı dil dersi oranı OECD ülkeleri ortalamasına denktir
Analiz çalışmasındaki verilere göre, Türkiye’nin yabancı dil öğretimine ayırdığı toplam sürenin, ilkokul düzeyinde AB ülkeleri ortalamasının birazcık altında, ortaokul düzeyinde ise AB ülkeleri ortalamasında olduğunu dile getiren CEBECİ, “İlkokul düzeyinde yabancı dil öğretimine ayrılan toplam sürenin bütün derslere ayrılan toplam süre içerisindeki payına bakıldığında ise, Türkiye’nin yabancı dil dersi oranının OECD ülkeleri ortalamasına denk olduğu; ortaokul düzeyinde ise Türkiye’nin yabancı dil dersi oranının OECD ülkeleri ortalamasından yüksek olduğu görülmektedir. Bu veriler, Türkiye’de yabancı dil öğretiminin iyileştirilmesi konusunun, ders saatlerinin artırılması yöntemiyle çözülemeyeceğini göstermektedir” diye konuştu.
Öneriler
“Ne yapmalıyız ki, yabancı dil öğretimi ve öğrenimi konusundaki sıkıntıları çözeriz. Eleştirmenin yanında önermek de gerekiyor” diyerek sözlerini sürdüren CEBECİ, yeni öneriler geliştirme çalışmaları devam etmekle birlikte, genel bir çerçeveyle belirledikleri önerileri şöyle sıraladı:
“5. sınıfın hazırlık mahiyetinde yabancı dil ağırlıklı eğitim vermesi, bütün okullar için zorunlu olmak yerine, 2013’ten itibaren uygulandığı üzere altyapısı uygun okulların isteğine bağlı olmalıdır. Ancak, ortaokullar arasında rekabeti artıracak bir yaklaşımdan özellikle kaçınılmalıdır. Bir başka ifadeyle, imkânlar ölçüsünde her öğrencinin mahallesinde okula gidebilmesi ilkesi gözetilmelidir. 5. sınıflarda yabancı dil ağırlıklı eğitim veren okullarda eğitim alan öğrencilerin, sonraki yıllarda yabancı dil becerileri gözlenmeli ve diğer okullarda eğitim alan öğrencilerin yabancı dil becerileri açısından kıyaslanmalıdır. Benzer şekilde, bu tür uygulamaların yabancı dil dışındaki dersler üzerindeki etkisi de sistematik olarak izlenmelidir. Yabancı dil ders saatlerinin artırılması yönünde bir politika izlenecekse, hazırlık mahiyetinde bir sınıftan ziyade, eğitim sisteminin altyapısını zorlamayacak şekilde ders saatlerinde küçük artışlar tercih edilmelidir. Yabancı dilin iyi bir şekilde öğretilebilmesi için, sadece ders saatlerini artırmaya yönelik bir yaklaşımdan kesinlikle kaçınılmalı ve sistemin diğer bütün unsurları birlikte değerlendirilmelidir. Bu çerçevede, mevcut yabancı dil öğretimi niteliğini artırmaya ve öğrencilerin yabancı dili konuşmalarını teşvik eden çalışmalara öncelik verilmelidir. Yabancı dilin öğretilmesi konusunda çeşitlendirmeye gidilmelidir. Bu çerçevede, sadece okulda müfredata bağlı bir yaklaşım yerine, müfredat dışı etkinlikler desteklenmelidir. Sonuç olarak, konuya ilişkin çalışmalarımızı sürdürüyor, eğitim sistemine zarar vermeyecek ve en fazla faydayı üretecek bir içeriğin ortak akılla ve bütün taraflarla yürütülecek çalışmalarla belirlenmesine her türlü katkıyı sunacağımızın bilinmesini istiyoruz.”
